13 Jenis Enzim Pencernaan pada Manusia beserta Fungsinya

Ilustrasi jenis enzim pencernaan pada manusia. Sumber: Unsplash/Jarritos Mexican Soda

Dalam pencernaan manusia terdapat proses pencernaan secara kimiawi yang dibantu oleh kerja enzim. Adapun salah satu jenis enzim pencernaan pada manusia yaitu enzim lipase. Enzim ini dapat ditemukan dalam lambung.

Enzim yang ada pada manusia diproduksi secara alami di dalam tubuh. Pada setiap bagian dari perjalanan pencernaan makanan, akan ditemukan berbagai jenis enzim yang mempercepat proses tersebut.

Apa Itu Enzim?

Ilustrasi apa itu enzim. Sumber: Unsplash/Farhad Ibrahimzade

Dikutip dalam buku Teori dan Aplikasi Biomedik Dasar oleh Steven Arianto, Ayu Wita Sari, Hairil Akbar, dkk (2022:119) enzim merupakan biomolekul berupa protein yang berfungsi sebagai katalis (senyawa yang mempercepat proses reaksi tanpa habis bereaksi) dalam suatu reaksi kimia organik molekul awal yang disebut produk.

Keunggulan enzim sebagai biokatalisator antara lain memiliki spesifitas tinggi, mempercepat reaksi kimia tanpa pembentukan produk samping, produktivitas tingi, dan dapat menghasilkan produk akhir tanpa memberikan efek kerusakan lingkungan.

Jenis Enzim Pencernaan beserta Fungsinya

Ilustrasi jenis enzim pencernaan beserta fungsinya. Sumber: Unsplash/Sander Dalhuisen

Dalam buku Rahasia Terbaru Kedashyatan Terapi Enzim Praktis Hemat Tanpa Resiko oleh Reiza Farandika Kurniawan S. Ked (2014: 24-26) dijelaskan adapun jenis enzim pencernaan beserta fungsinya yaitu sebagai berikut.

1. Enzim Ptialin

Enzim ptialin merupakan enzim yang terdapat pada mulut. Enzim ini memiliki fungsi yaitu mengubah amilum menjadi maltosa.

2. Enzim Pepsin

Enzim pepsin merupakan enzim yang ada dalam lambung. Enzim ini berfungsi untuk mengubah protein menjadi pepton.

3. Enzim Renin

Sama halnya dengan enzim pepsin, enzim renin merupakan enzim yang ada dalam lambung manusia. Enzim ini berfungsi mengubah kaseinogen menjadi kasein (protein susu) serta mengendapkan kasein susu.

4. Enzim Lipase Gastrik

Enzim lipase gastrik juga terdapat dalam lambung manusia. Enzim ini berfungsi untuk mengubah trigliserida menjadi asam lemak.

5. Enzim Amilase

Enzim amilase merupakan enzim yang terletak pada pankreas. Enzim ini berfungsi mengubah amilum menjadi maltosa dan glukosa.

6. Enzim Lipase Steapsin

Enzim lipase steapsin sama dengan enzim amilase yang sama-sama terletak pada pankreas. Enzim ini berfungsi untuk mengemulsi lemak menjadi asam lemak dan gliserol.

7. Enzim Tripsin

Enzim tripsin berfungsi untuk mengubah protein (pepton) menjadi asam amino. Enzim ini juga terletak pada pankreas manusia.

8. Enzim Enterokinase

Enzim enterokinase merupakan enzim yang terletak di kelenjar usus. Enzim ini termasuk dalam enzim khusus yang berfungsi mengubah trisinogen menjadi tripsin yang digunakan dalam saluran pankreas.

9. Enzim Maltase

Enzim maltase terletak dalam kelenjar usus yang berfungsi untuk mengubah maltosa menjadi glukosa.

10. Enzim Laktase

Enzim laktase merupakan enzim yang juga terletak dalam kelenjar usus. Enzim ini berfungsi untuk mengubah laktosa menjadi glukosa dan galaktosa.

11. Enzim Sukrase

Enzim sukrase merupakan enzim yang berfungsi untuk mengubah sukrosa menjadi glukosa dan fruktosa. Enzim ini sama halnya dengan enzim enterokinase, enzim maltase dan enzim laktase yang sama-sama terletak dalam kelenjar usus.

12. Enzim Paptidase

Enzim peptidase merupakan enzim yang terletak dalam kelenjar usus. Enzim ini berfungsi mengubah polipetida menjadi asam amino.

13. Enzim Lipase Usus

Enzim yang terakhir ada dalam kelenjar usus yaitu enzim lipase usus. Enzim ini berfungsi mengubah lemak menjadi asam lemak dan gliserol.

Baca juga: 5 Fungsi Enzim Ptialin dan Cara Kerjanya dalam Tubuh

Itulah penjelasan jenis enzim pencernaan pada manusia beserta fungsinya. Perlu diingat bahwa kerja enzim sangat diperlukan agar pencernaan makanan dalam tubuh manusia dapat berlangsung dengan cukup cepat dalam suatu arah lintasan metabolisme. (MRZ)